Borneo Alternatief reis: Cultuur en Natuur

U komt aan in Kuching, de hoofdstad van Sarawak op Maleisisch Borneo.

Kuching is een leuke stad vol oude straatjes, een boulevard en vele winkeltjes. Er zijn hier prachtige, oud Brits-koloniale gebouwen te vinden waar musea, cafés en restaurants in zijn gevestigd. Bezoek ook eens de Chinese tempels in de Chinese wijk, de kruidenmarkt in de Indiase wijk of pak de lokale veerboot naar de andere kant van de stad. Hier is een oud paleis en fort te vinden, middenin een puur-Maleise wijk. Duik ’s avonds de nachtmarkt op waar u overheerlijk Maleis kunt eten.

Vandaag maakt u een dagexcursie naar het Bako Nationaal Park. Vanuit Kuching is het zo’n 35 minuten rijden naar Kampong Bako. Hier stapt u op een lokale boot; het Bako Nationaal Park is slechts per boot te bereiken. 
 
Afhankelijk van het weer en de stand van het water is het een boottochtje van zo’n 20 minuten. Onderweg heeft u al de kans om de eerste Neusapen en krokodillen te spotten!

Het Bako Nationaal Park is een van de mooiste natuurparken van Maleisië bestaande uit 7 verschillende ecosystemen Een bezoek aan het Bako Nationaal Park is dan ook een goede, eerste kennismaking met de wilde natuur van Borneo! In Bako vindt u uitgebreide jungle, ruige kliffen, mangrovewouden en prachtige stranden. De kans op het spotten van wilde dieren is hier erg groot. Overal lopen makaken, maar pas op, deze apen kunnen ontzettend brutaal en zelfs agressief zijn. Leuker zijn de Silver Leaf Monkeys en natuurlijk de Orang Belanda: de neusapen. Ook kunt u slangen, krokodillen, varanen en reusachtige krabben tegenkomen en diverse tropische vogels. U kunt ook op zoek naar de Pitcher Plant, vleesetende planten die insecten vangen. En waar u ook niet omheen kunt zijn de vele insecten. Neem voldoende muggenolie mee! Samen met een park ranger kunt u een van de vele wandeltochten volgen die zijn uitgezet op het eiland. Eind van de middag keert u weer terug naar Kuching.  

Zwemmen in zee rondom het Bako Nationaal Park is niet meer mogelijk. De krokodillenpopulatie is de afgelopen paar jaar flink toegenomen en de krokodillen worden tegenwoordig op plekken gezien waar zij voorheen nooit kwamen. Ook rondom de stranden van het Bako Nationaal Park zijn de laatste maanden vaak krokodillen gespot en het is simpelweg te gevaarlijk om hier te gaan zwemmen. 

's Ochtends wordt u opgehaald naar uw hotel en naar het Batang Ai Reservaat gebracht. Onderweg bezoekt u de levendige Lachau Bazaar waar u wat lokale winkeltjes en een markt kunt bezoeken. U luncht vandaag in een lokaal restaurant nabij de bazaar. Vervolgens reist u verder naar het Batang Ai Reservaat, waar u begin van de middag aan komt. Het Batang Ai Reservaat is aangelegd in 1980 om zo hydro-elektrische energie op te wekken om de nabij gelegen dorpjes  te voorzien van elektriciteit. Er werd een reservoir gecreëerd meer dan 20 m², dat werd gevoed door de vier heldere zijrivieren van de Ai-rivier. Reizen in dit gebied gaat dan ook enkel met traditionele longboats.

Vele Longhouses hier in de omgeving moesten plaatsmaken voor het reservaat en zijn noodgedwongen verplaatst of verhuisd. Dit heeft er voor gezorgd dat er vandaag de dag nog maar weinig, oorspronkelijke longhouses zijn. Een van deze longhouses is die van Nanga Sumpa, waar u vanavond zult overnachten. In het kleine haventje van het Batang Ai Meer stapt u in een longboat (houten traditionele boot) en maakt u een boottocht van ongeveer anderhalf uur voordat u aankomt bij de Nanga Sumpa Lodge. Afhankelijk van de stand van het water, komt u hier eind van de middag aan.

Na het diner, dat wordt geserveerd in de Ruai (gemeenschappelijke gang) van de longhouse, bezoekt u de Nanga Sumpa Longhouse. Maak kennis met de de Tuai Rumah (het dorpshoofd) en met het Iban volk. Zij vertellen u graag meer over het alledaagse leven in de longhouse. In Batang Ai vindt u de oudste nederzettingen van de Iban-stam in Sarawak. De Iban arriveerde hier voor het eerst in de 15e eeuw vanuit Kalimantan (Indonesisch Borneo), voordat zij zich gingen verspreiden langs de rivieren in -en rondom het Batang Ai Nationaal Park. 

Ooit stonden de Iban bekend als geduchte koppensnellers. Die praktijken zijn allang verboden en de Iban zijn volledig geïntegreerd in de Maleise maatschappij. Maar in de jungle leven de Iban nog op traditionele wijze in hun longhouses. Hier wonen vele families samen in een groot, uitgestrekt huis in de jungle.

Na het ontbijt maakt u onder begeleiding van een Engelssprekende gids een wandeling door de jungle en langs de Delok-rivier. Halverwege stapt u over op een traditionele longboat. Uw bestemming voor vandaag: de prachtige Enseluai waterval. Onderweg zal uw kapitein een aantal keer stoppen om u een demonstratie te geven van de traditionele, Iban-manier van het vissen. Dit gebeurt vaak met een 'jala' of met een groot vissersnet. Eenmaal aangekomen bij de waterval kunt u een heerlijke duik nemen en genieten van en lokaal bereide Barbecue.

In de middag keert u op het gemakje weer terug naar de longhouse waar 's avonds wederom een verrukkelijk lokale maaltijd voor u klaar staat. Na het idee bezoekt u het Nanga Sumpa Longhouse en maakt u kennis met de alleraardigste bewoners. Relax op de Ruai, klets wat met de lokale bewoners en leer van alles over hun cultuur en gebruiken. Sluit de avond af met een lokaal slaapmutsje: zelf gebrouwen rijstwijn - ook wel Tuak genoemd.

Na het ontbijt keert u weer terug naar de 'bewoonde wereld'. U stapt op de longboat die u naar de aanlegsteiger in het Batang Ai meer zal brengen. Hier staat een auto op u te wachten die u weer terug zal brengen naar Kuching. Onderweg zult u een laatste keer stoppen voor de lunch.

's Ochtends vroeg reist u naar Semenggoh. In dit centrum (een van de twee op Maleisisch Borneo) komt u oog in oog te staan met onze roodharige tegenhangers, de Orang-oetan. Deze dieren worden hier opgevangen en weer voorbereid om terug het wild in te gaan. 's Ochtends worden de Orang-oetans gevoerd en komen de in het wild levende Orang-oetans naar de voederplaats. Doordat de Orang-oetans semi-wild leven, is het echter geen garantie dat u deze imponerende apen zult zien. Maar als ze er eenmaal zijn, is het is een indrukwekkend gezicht om de hoge toppen van de bomen zien te bewegen, wetende dat er ergens een Orang-oetan aan komt geslingerd. 

Eind van de morgen keert u weer terug naar Kuching en wordt u naar het vliegveld gebracht. Hier stapt u op een korte vlucht naar Kota Kinabalu, de hoofdstad van Sabah. De Maleisische deelstaat Sabah stond vroeger ook bekend als Brits Noord-Borneo en Kota Kinabalu als Jesseltown. Nu is het een levendig provinciestadje met zo'n 400.000 inwoners. Doordat de stad in de Tweede Wereldoorlog grotendeels vernield is, zult u nog weinig van het koloniale Jesseltown aantreffen. Het enige dat hier aan herinnert is de Atkinson klokkentoren. U kunt wel genieten van de vele kleurrijke markten.

Vandaag brengt u een bezoek naan een van de hoogtepunten van een bezoek aan Sabah; het Kinabalu Nationaal Park, gelegen op twee uur rijden van Kota Kinabalu. Het Natuurpark heeft sinds 1964 de status ‘Nationaal Park’ en sinds 2000 staat het op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Het park bestaat uit tropisch regenwoud met een weide variatie aan flora en fauna.

Samen met een naturalist maakt u een wandeling dwars door het park. U bezoekt de botanische tuin dat in zijn geheel wordt omgeven door dichte bossen. Men noemt het ook wel de ‘geheime tuin’ omdat de ingang voor vele lastig te vinden is. De tuin is enkel 1.4 hectare groot maar en zijn hier vele bloemen, planten, endemische flora, fruit, sierplanten, bomen en kruidentuinen te vinden. Uw gids verteld u hier graag (met vol enthousiasme) meer over. De lunch is vandaag inclusief en wordt geserveerd bij een lokaal restaurant. Halverwege de middag wordt u terug gebracht naar uw hotel.

Vroeg in de ochtend wordt u naar de luchthaven gebracht voor een korte vlucht naar Sandakan. Bij aankomst wordt u opgewacht door uw gids en naar het Sepilok gebracht. Samen met uw gids bezoekt u  het Sepilok Orang-oetan centrum. U wandelt een klein stuk over een verhard houten pad aangelegd dwars door de jungle. Uiteindelijk komt u uit bij een voederplatform waar om 10:00 uur de orang-oetangs worden gevoerd. Tevens kunt u (desgewenst) nog een interessante video bekijken over het leven van de Orang-oetangs op Borneo en over het rehabilitatieproces.

Vervolgens keert u terug naar Sandakan, waar u naar de haven wordt gebracht. U stapt hier op een boot die u naar Sukau brengt, een klein dorpje aan de machtige Kinabatangan Rivier. Onderweg heeft u al de kans om de eerste Neusapen in de onaangetaste, diepe mangroves te spotten. Halverwege de boottocht meert u aan bij Jungle Restaurant Abai. Vervolgens vaart u verder naar Sukau. Bij aankomst in de lodge wordt u hartelijk ontvangen met een welkomstdrankje en kunt u inchecken.

Eind van de middag maakt u een boottocht over de Kinabatangan Rivier en richting de Mananggul rivier. Waarschijnlijk komt u langs de oevers als de karakteristieke neusapen tegen, maar ook vele vogelsoorten. En wie weet staat u oog in oog met wilde orang-oetans! De 560 km lange Kinabatangan Rivier is de langste rivier van Sabah. De rivier vindt zijn oorsprong in het zuidwesten van Sabah en vervolgt zijn weg dwars door het hart van Sabah, richting de Sulu Zee ten zuidoosten van Sandakan. De Kinabatangan Rivier stroomt door een wijd scala aan verschillende natuurgebieden: tropische regenwouden, ooibossen, oxbow-meren en mangrovebossen. Deze riviervlakte, waardoor meerdere rivieren stromen, vormt een rijkelijke mix aan vegetatie waar veel wilde dieren op afkomen. Langs de oevers van de kilometerslange Kinabatangan-rivier leven neusapen, orang-oetans, Pygmy olifanten, gibbons, spookdiertjes, verschillende aapsoorten, neushoornvogels, krokodillen en vele andere vogelsoorten. Komende dagen maakt u verschillende boottochten en wandelingen, in en over deze uitgestrekte rivier, op zoek naar allerlei wildlife.

U wordt wakker met de geluiden uit de jungle op de achtergrond. Vroeg in de ochtend vertrekt u per boot en maakt u een tocht naar het Ox-bow-meer om wilde dieren te spotten en te genieten van de sfeer van de langste rivier van Sabah. Ook maakt u een trektocht langs de oevers van de rivier met uw ranger. Vervolgens keert u voor uw ontbijt terug naar uw hotel en heeft u de tijd om wat te relaxen. U kunt eventueel op zoek naar de vele vogelsoorten die rondom de lodge leven, waaronder diverse soorten ijsvogels en neushoornvogels.

Aan het eind van de middag maakt u een laatste boottocht over de Menanggul Rivier om meer wildlife zoals neusapen, makaken, neushoornvogels en wellicht wilde Orang-oetans en Pygmy olifanten te spotten.

Per overland transfer reist u in ongeveer 2 uur naar Lahad Datu. Hier stapt u over in een andere auto die zijn weg door de jungle onverharde paden vervolgt - richting het Tabin Wildlife Reserve. Bij aankomst checkt u in, in een charmante houten bungalow compleet met eigen balkon en badkamer (een echte luxe in de jungle!). Het resort is gelegen aan de Lipad Rivier, middenin de groene natuur.

Rondom de lodge vindt u een verscheidenheid aan vogels, insecten en kleine zoogdieren. Vanuit uw bungalow kijkt u zo de jungle in en heeft u kans om deze nu al te spotten. In de middag brengt u een bezoekje aan de Lipad moddervulkaan. Om hier te komen dient u een trekking van ongeveer 20 minuten door de jungle te maken. De Lipad moddervulkaan wordt niet alleen veel bezocht door mensen, maar ook door herten, everzwijnen, verschillende vogelsoorten en andere wilde dieren door de mineralen die er vrij komen. Vervolgens wandelt u naar een uitkijktoren vanwaar u en prachtig uitzicht heeft op de dichte bossen. Na het diner is er een diapresentatie die u bij kunt wonen zodat u meer te weten komt over het unieke karakter van Tabin. Vervolgens maakt u een leuke nachtsafari per 4x4 waarbij u op zoek gaat naar nachtdieren en vogels.  

Het Natuurreservaat Tabin beslaat een oppervlakte van 122.500 hectare en is gelegen ten noordoosten van de stad Lahad Datu, Oost-Sabah. Het reservaat is een van de grootste, beschermde natuurgebieden in Sabah en bestaat grotendeels uit een tropisch laaglandregenwoud. In 1984 is het Tabin Natuurreservaat uitgeroepen tot beschermd natuurgebied vanwege het bestaan van de drie grootste zoogdieren die voorkomen in Sabah. Dit zijn de Borneo Pygmy olifant, Sumatraanse neushoorn en de Banteng (wilde rund dat voorkomt in de bossen van Zuidoost Azië). Daarnaast zijn er in Tabin negen primaten te vinden: de orang-oetan, Borneose Gibbon, ‘Read Leaf, Silver Leaf & Grey Leaf’ Apen, spookdiertjes, Lori’s en de korte en langstaart makaken. Daarnaast komt ook de Nevelpanter voor in de bossen van Tabin. Eechter is de kans zéér klein om deze te spotten in het wild, een grotere kans heeft u om de luipaardkatten en civetkatten te spotten.  

Daarnaast vormt het Tabin Natuurreservaat een thuisbasis aan een verbazingwekkende verscheidenheid aan vogels.

Vandaag de dag zijn er meer dan 300 vogelsoorten waargenomen in Tabin, waaronder acht soorten neushoornvogels en enkele, zeldzame endemische soorten.  

Een ander uniek kenmerk van dit beschermd natuurgebied zijn de verschillende moddervulkanen die hier te vinden zijn. deze vulkanen zijn rijk aan mineralen en dienen dan ook als likstenen van zout, en trekken veel wilde dieren aan. Rondom de moddervulkanen heeft u dan ook een grote kans op het spotten van wilde dieren.  

Met zijn rijke biodiversiteit vormt het Tabin Natuurreservaat dan ook een uitstekende plek voor (jungle) activiteiten en het spotten van wilde dieren. Komende dagen zult u verschillende trektochten -en nachtsafari’s maken per 4x4. De excursies worden uitgevoerd in kleine reisgroepjes.

In de ochtend kunt er voor kiezen om vroeg op te staan en mee te gaan met een vogelwandeling, om enkele van Tabin’s rijke verzameling van bijna  3000 vogelsoorten te ontdekken. Na het ontbijt maakt u een trektocht door de diepe jungle, op zoek naar wilde dieren. Er zijn verschillende wandelingen uitgezet in het natuurreservaat waar veelal wilde dieren (zoals Orang-oetans, pygmy olifanten, otters en gibbons) worden gespot. Uiteraard biedt dit geen garantie!  
 
U bezoekt de Lipad waterval, waar u een verfrissende duik kunt nemen in het heldere, koele water. Vervolgens keert u terug naar de lodge en is de middag ter vrije besteding.

Eventueel kunt u zich laten verwennen door een heerlijke ‘Tabin Rainforest Foot Soak’ waarbij er een voetenbadje voor u wordt klaargemaakt, bestaande uit een natuurlijke mix van kruiden om zo de vermoeide spieren te ontspannen na de verschillende tochten door de jungle.

Na het ontbijt maakt u een laatste wandeling langs de oevers van de rivier waar vaak groepen makaken en kleine zoogdieren te vinden zijn. Neem een duik in de rivier of geniet een laatste keer van alle junglegeluiden om u heen. Na de lunch wordt u naar de luchthaven van Lahad Datu gebracht voor het vertrek naar huis, of een volgende bestemming in Maleisië.