Tibet rondreis naar Mount Kailash

U vliegt naar Gongkar, de luchthaven nabij Lhasa. Hiervandaan is het een uurtje rijden naar Lhasa.

Nog steeds is Lhasa het kloppend hart van Tibet. Veel - heel veel - Tibetanen vanuit de verste uithoeken van Tibet komen naar hun hoofdstad op pelgrimstocht om de Jokhang tempel, het heilige centrum voor de Tibetaanse gelovige, te bezoeken. U ziet dan ook veel pelgrims uit Amdo en Kham, vaak prachtig gekleed in het centrum van Lhasa lopen. Het oude centrum van Lhasa wordt gedomineerd door het Potala paleis, de eeuwenoude verblijfsplaats van de Dalai Lama’s en nog steeds een van de meest imponerende bouwwerken ter wereld.

Vandaag maakt u een excursie per auto naar de kloosters van Drepung en Sera. Het Drepung klooster ligt acht kilometer ten westen van Lhasa. Het bestaat uit een reeks witte gebouwen die opgestapeld zijn tegen de Gyengbuwudze berg. Drepung is gesticht in 1416 en was ooit het grootste en rijkste klooster ter wereld. Ook politiek is Drepung lange tijd een invloedrijk centrum geweest. Als u geluk heeft dan kunt u hier nog een dienst bijwonen met reciterende monniken, rinkelende bellen, schallende trompetten en doffe monotone trommelslagen.

In het Nechung klooster, dat op twintig minuten lopen van Drepung ligt, huisde eeuwenlang het staatsorakel van Tibet die invloed had op alle staatsbeslissingen. De wandeling van Drepung naar Nechung is zeker de moeite waard. U volgt een stuk van de kora van Drepung tezamen met vele pelgrims en uitzichten over de vallei van Lhasa.

Sera ligt drie kilometer ten noorden van Lhasa aan de voet van de Tatipu-heuvel. Het is kleiner dan Drepung, maar was ooit bijna even rijk en machtig. Sera was beroemd om z’n tantrisch onderwijs. ‘s Middags kunt u soms een bijeenkomst in de ‘debattuin’ meemaken. Tientallen monniken staan hier met elkaar te debatteren, wat met veel handgeklap gepaard gaat.

Onder begeleiding van een gids bezoekt u te voet de Jokhang, Barkhor en het Potala paleis. Een van de mooiste plaatsen om met het religieuze Tibetaanse leven kennis te maken is de Barkhor. Het plein, de heilige Jokhang Tempel, de markt en de pelgrimsroute om de tempel zijn altijd druk. Het pelgrimscircuit is vol winkels, kraampjes en straatverkopers die gebedsvlaggen, bontmutsen, tempelklokken, gebedssnoeren, thanka’s, beelden, schoenen, yakboter en nog veel meer verkopen. Vooral ‘s morgens en in de namiddag is het zo druk dat u vanzelf met de pelgrims in de goede richting loopt, namelijk met de klok mee.

De Jokhang Tempel is tussen 638 en 647 gebouwd in opdracht van koning Songtsen Gampo om er een Boeddhabeeld in te plaatsen die naar Tibet werd gebracht als de bruidsschat van koningin Bhrikuti, zijn Nepalese bruid. Na zijn dood zou in opdracht van zijn andere bruid, de Chinese prinses Wencheng, het Boeddhabeeld Jowo Sakyamuni vanuit de Ramoche Tempel hier naar zijn overgebracht. Tot op de dag van vandaag staat dit imposante Boeddhabeeld, bezaaid met edelstenen, in de Jokhang als middelpunt van de pelgrimage.

Uiteraard bezoekt u ook het indrukwekkende Potala paleis. Nog steeds bepaalt het Potala paleis met z’n dertien verdiepingen en meer dan 117 meter hoge muren, het stadsbeeld van Lhasa. De Potala is de winterresidentie van de Dalai Lama’s. Het complex bestaat uit een wit en een rood paleis met een klein geel gebouw ertussen. Het witte paleis was voor seculier gebruik. Het bevat woonvertrekken, kantoren, het seminarium en de drukkerij. Het rode paleis met haar vele tempels had een religieuze functie. Naast talloze tempels bevat het rode paleis ook gouden tombes van vorige Dalai Lama’s. Deze tombes worden nog steeds bezocht door duizenden pelgrims die hier hun yakboter offeren. De yakboterlampjes branden hier in overvloed. Naast de audiëntie hal, vindt u op de bovenste verdieping de slaapvertrekken van de huidige Dalai Lama, zijn studeervertrekken en een kleine bibliotheek. Verder kunt u over de binnenplaats wandelen waar vroeger grote religieuze festivals werden gehouden. Helaas is deze binnenplaats vandaag de dag meestal leeg, op een enkele pelgrim of toerist na. Even buiten de Potala, in de heuvel Chagpo Ri, ligt Palha Lupuk. Deze grot staat bekend om beeldhouwwerken gehouwen uit de rotsen. De meeste beelden zijn boddhistava’s waarvan sommige zo’n 1000 jaar geleden uit de rots gehouwen zijn.

U begint aan een prachtige tocht over de Friendship Highway. Een uurtje buiten Lhasa begint de beklimming van de Khamba-pas (4694 meter) vanwaar u een prachtig uitzicht heeft over het Yamdrok Tso. U daalt af en reist enige tijd langs dit prachtige turkooizen en heilige meer. Bij de 5010 meter hoge Karo pas heeft u uitzicht op het glinsterend witte ijs van de gelijknamige gletsjer. Talloze wapperende gebedsvlaggen en een klein tempeltje markeren de top van de pas. 

U daalt vervolgens verder af naar Gyantse. Het op 3950 meter gelegen Gyantse heeft van alle steden in Centraal-Tibet het beste haar Tibetaanse karakter behouden. Op historisch en cultureel gebied is Gyantse een belangrijke plaats, want u kunt er de enige overgebleven Newari Chorten (stoepa) in Tibet bezoeken. De Pango Chorten of Kumbum is gebouwd in 1427 en een fraai voorbeeld van vijftiende eeuwse Newari-kunst. De Newari’s van de Kathmandu Vallei in Nepal waren vroeger veel gevraagde kunstenaars in onder meer Tibet en Bhutan. Boven het stadje uit torent de dzong (fort) van Gyantse.

U verlaat het stadje Gyanste en rijdt dwars door een belangrijke landbouwgebied van Centraal-Tibet. In het juiste seizoen ziet u de Tibetanen hun land bewerken of oogsten. Onderweg kunt u desgewenst een stop maken bij het Shalu klooster. Dit kleine kloostertje heeft een karakteristiek Chinees dak en prachtige muurschilderingen.

Daarna komt u aan in Shigatse, een van de grootste Tibetaanse steden. Shigatse ligt op een hoogte van 3900 meter vlakbij de samenvloeiing van de Yarlong Zangbo en de Nyangchu Rivier. Deze op één na grootste stad van Tibet heeft slechts een klein authentiek gedeelte kunnen behouden dat rond de ingang van het Tashilhunpo Klooster ligt. Dit imposante klooster is in 1447 gesticht door Zongkapa’s neef en discipel Gedundrub die tevens de eerste Dalai Lama was. Later werd Tashilhunpo de zetel van de Panchen Lama. U kunt het klooster bezoeken en volg ook zeker de pelgrims op de kora rond het klooster, die u o.a. langs de thangamuur brengt. Hier wordt tijdens grote festivals een reusachtige thanka (Tibetaanse rolschildering) uitgerold.

Het is ongeveer een halve dag rijden naar Sakya dat 154 kilometer ten zuidwesten van Shigatse ligt. Opnieuw steekt u een hoge pas over, de Tso La (4950 meter).

Na de pas neemt u de afslag naar Sakya, voor een bezoek aan dit prachtig gelegen dorp. Vanuit de verte steekt een ommuurd fortachtige gebouw al hoog de lucht in. Dit is het Sakya-klooster. Het klooster van de vroeger zeer machtige Sakyapa-sekte is de vernieling tijdens de Culturele Revolutie grotendeels bespaard gebleven. De unieke bibliotheek en de oude wandschilderijen zijn daardoor nog in vrij goede staat. Het klooster en ook de huizen in het dorp zijn allemaal in rode en witte verticale banen geverfd, hieraan is de Sakya-stroming binnen het Tibetaanse boeddhisme te herkennen. Sakya is verder een slaperig dorpje, waar de mannen wat rondhangen bij de biljarttafels of door het dorp crossen op hun motors, en waar de kinderen zich vooral vermaken met de toeristen.

Vlak na Shegar bereikt u de ingang van het Qomolangma Nature Preserve, het natuurpark waarin de Mount Everest ligt. Door het park lopen alleen onverharde paden; het reizen gaat hier moeizaam, maar is zeker de moeite waard. Na de Pang La (5120 meter) te zijn overgestoken komt u steeds dichter bij de majestueus voor ons opdoemende bergen.Na deze ruige rit komt u aan in het kleine dorp Rongbuk aan de voet van het First Mount Everest Base Camp (4980 meter).

Vanaf het plaatsje is het nog ongeveer 4 km naar het tentenkamp (lopend, of met uw vervoer); vanaf hier vertrekken shuttlebusjes naar het basiskamp (ca. 20 minuten rijden). In Rongbuk kunt u eventueel een klein kloostertje bezoeken of u kunt gewoon gezellig rond de kachel kruipen in het restaurant naast het guesthouse. Met een kopje thee genieten terwijl de laatste zonnestralen de Mount Everest oranje kleuren… U kunt het slechter treffen! Het hangt uiteraard van de weersgesteldheid af of u haar al dan niet in volle glorie kunt aanschouwen. U verblijft deze nacht op grote hoogte en dat is zeker voelbaar aan de ijle en koude lucht.

Saga, aan de oevers van de Yarlung Tsangpo-rivier, is de laatste stad van enige grootte op en een logische overnachtingsplaats op weg naar Mt Kailash. Er is weinig te zien in de stad maar u kunt de tijd goed gebruiken om voorraden in te slaan, e-mails te checken en uzelf een uitgebreide wasbeurt te geven. 

U reist naar Darchen (4560 meter), een kleine nederzetting van grote betekenis. Dit is de plaats waarvanuit de kora rondom Mount Kailash gelopen wordt. Er staan slechts enkele gebouwen en een aantal tenten. Voor drie religies is Mount Kailash een heilige berg, het boeddhisme, het hindoeïsme en het böngeloof.

Vanuit heel Tibet, maar ook vanuit India komen jaarlijks duizenden pelgrims op deze berg af, allemaal om de kora te lopen. Elke kora lopen betekent een stap dichterbij het nirvana. De berg wordt mount Meru in het hindoeïsme genoemd en zou bewoond worden door Shiva. De Tibetanen noemen de berg Kang Rinpoche, de Heilige Juweel van Sneeuw. Rondom de berg ontspringen 4 van de belangrijkste Aziatische rivieren; de Indus, de Brahmaputra (in Tibet Yarlung Tsangpo geheten), de Sutlej en de Ganges.

 Vanuit Darchen heeft u ook een prachtig zicht op de Indiase bergreus Gurling Mandata (7728 meter).

U loopt de driedaagse kora rondom Mount Kailash, een zware wandeling over grote hoogte. Maar tevens een buitengewoon indrukwekkende ervaring om tezamen met pelgrims rondom deze heilige berg te lopen. De bagage wordt door yaks gedragen. De feitelijke kora begint bij Tarboche, waar bij de vlaggenstok het jaarlijkse Saga Dawa festival wordt gehouden. De eerste dag is een lange, maar relatief makkelijke dag wandelen. Onderweg overnacht u in kleine kloostertjes of in tenten, ergens tegenover de noordflank van Mount Kailash.

De tweede dag van de kora is het langst en het zwaarst. U loopt vandaag van Dirapuk Gompa naar Zutulpuk Gompa, waarbij u de 5600 meter hoge Dolma La-pas moet oversteken.

Na een vroeg en eenvoudig ontbijt begint het stijgen al direct gestadig. U passeert een veld waar pelgrims kledingstukken, nagels en haren achterlaten. Daarna begint het echte werk, namelijk de beklimming van de helling van de Dolma La. Vaak moet een deel van de route door de sneeuw afgelegd worden. Bovenop de pas wapperen natuurlijk de gebruikelijke gebedsvlaggen in de wind. Ongeveer anderhalf uur na de top komt u aan bij Shapje Datok, waar een theehuis is en er even uitgerust kan worden. Tot aan Shapje Datok zijn er geen gelegenheden om wat te eten of te drinken. Tijdens de afdaling passeert u een aantal kleine en eveneens heilige bergmeertjes. De afdaling vanaf de pas wordt overigens vaak als erg pittig beschouwd, vooral wanneer er sneeuw en ijs ligt.

Vanaf Shapje Datok naar Zutulpuk Gompa is het nog een kleine vier uur lopen over een relatief gemakkelijk en breed pad. Onderweg komt u nog langs een of twee theehuizen.

De laatste dag van de kora is, afgezien van de hoogte, een gemakkelijke dag. U loopt nu weer richting de vlakte waar Darchen ligt. Het laatste traject naar Darchen hoeft doorgaans niet meer te voet afgelegd te worden, maar kan tegenwoordig per bus. Na een korte stop in Darchen, om te lunchen en eventueel een douche te nemen in het badhuis, rijdt u meteen door naar Menshi (Möntser). 

Vanaf Darchen is het nog ongeveer een uur rijden (ca. 65 km) over een goede geasfalteerde weg. Na aankomst in het guesthouse in Menshi, heeft u nog tijd om het Thirtapuri-klooster te bezoeken.

U rijdt naar het plaatsje Tsada (ook wel Zanda / Tsamda), de uitvalsbasis om de imponerende ruines van de vroegere hoofdsteden van het Guge koninkrijk te bezoeken. De omgeving is prachtig, een bizar maanlandschap, waar de Sutlej rivier doorheen kronkelt. In deze omgeving lag ooit het beroemde rijk van Guge met de hoofdsteden Tsaparang en Tholing.

U reist verder naar het Chiu (Sparrow) klooster, 33 km ten zuiden van Darchen en geniet een fantastische locatie bovenop een steile heuvel met uitzicht op het Manasarovar-meer. Op de top van de kronkelende stenen trappen van dit sprookjesachtige bouwwerk krijgt u een fantastisch uitzicht op het Manasarovar meer en op een heldere dag doemt Mt Kailash dramatisch op naar het noorden.

Over de zuidelijke route keert u terug naar Saga. Deze weg is korter, maar de kwaliteit van de route is ook aanzienlijk slechter en er moeten verschillende rivieren worden overgestoken. Bij zware regenval kan dit tot vertragingen leiden. De eerste stop is Paryang (4750 meter).

Kyrong is de laatste plaats die je ziet als je Tibet verlaat om naar Kathmandu te gaan. De prachtige Kyrong-vallei wordt omgeven door weelderige groene heuvels bedekt met dennen- en sparrenbomen. Met sneeuw bedekte bergen doemen aan alle kanten boven de vallei uit, en als je door dit prachtige natuurlijke landschap naar beneden rijdt, is het uitzicht op de toppen bij helder weer een van de meest opvallende bezienswaardigheden van elke rondreis door Tibet

Een avontuurlijke tocht brengt u over de grens naar Nepal. U reist naar de Tibetaanse grensplaats Kyrong en neemt afscheid van gids en chauffeur. Via een hangbrug wandelt u naar de overkant. Na de douaneformaliteiten daalt u langzaam, over een hobbelige weg, Nepal in. U rijdt verder naar Kathmandu, wat ook het eindpunt van deze reis.

Een dag om bij te komen van de reis door Tibet en om Kathmandu en omgeving te verkennen. U kunt een wandeling maken over het overweldigende Durbar Square, vol met tempels, paleizen en pagodes, of breng een bezoek aan de tempel van Kumari, een levende godin. Het hindoeïstische tempelcomplex Pashupatinath is alleen door hindoes te bezoeken. Buiten het complex liggen de ghats (rituele bad- en crematieplaatsen) aan de heilige rivier de Bagmati. U kunt vanaf de overkant van de rivier een blik op de tempel werpen en ‘s ochtends een indruk van het crematieritueel opdoen.