India Kinnaur, Spiti en Ladakh reis

U komt rond middernacht aan in New Delhi. U wordt afgehaald van het vliegveld en naar een hotel gebracht.

Vandaag kunt u even acclimatiseren in Delhi. U kunt op eigen gelegenheid de stad verkennen. Delhi is de hoofdstad van het land en bestaat uit twee delen: New Delhi en Old Delhi. New Delhi is het rijke deel met villa’s, ambassades en de zetel van de regering. De enorme grasvelden en bomen worden elke dag besproeid zodat het een soort groen eiland in een droog en stoffig landschap is. Hier bevinden zich de indrukwekkende regeringsgebouwen en de triomfpoort India Gate. Connaught Place is een rotonde waar enkele drukke wegen samen komen. Hieromheen tref je de duurdere restaurants en winkels aan, zoals de grote souvenirwinkels aan het Janpath. Het overgrote deel van de tien miljoen inwoners leeft in Old Delhi. Het geeft een goed beeld van het drukke India. Hier zijn de goedkopere bazaars en de vele historische monumenten die het bewogen verleden van deze stad laten zien. Kortom, Delhi is een stad waar niemand zich hoeft te vervelen. Het is echter verstandig om niet al te veel te willen doen in een te korte tijd. U heeft een scala van transportmiddelen ter beschikking: bussen, taxi’s, fiets- en scooterriksja’s, paardenkoetsjes en zelfs verlengde Harley Davidsons. U moet er rekening mee houden dat er door de drukte vaak files zijn en dat bepaalde delen van New Delhi niet toegankelijk zijn voor riksja’s. Enkele van de belangrijkste bezienswaardigheden zijn:

• Het gigantische Red Fort met een meer dan twee kilometer lange verdedigingsmuur die varieert in hoogte van 18 tot 33 meter. 
• Jama Masjid. Dit is de grootste moskee van India, voltooid in 1658, die uitkijkt over de oude stad. - Qutab Minar-complex. Een 73 meter hoge minaret uit 1206. Ook dit is een nalatenschap van de Great Moghuls. 
• Rai Ghat. De plaats waar o.a. de Ghandi’s gecremeerd zijn. Een van de andere monumenten of musea die aan de Ghandi’s gewijd zijn, zijn ook een bezoek waard. 
• De vele kleurrijke bazaars zoals de Khari Baoli (kruiden) of de Dariba Kalan (sieraden). 
• Tot slot, zeker zo leuk, u stapt het hotel uit en gaat gewoon uw neus achterna.

Heel vroeg in de ochtend vertrekt u per trein naar Shimla. Het eerste gedeelte is een moderne sneltrein met airconditioning die u in Kalka brengt. Het tweede gedeelte gaat met een boemeltreintje in zes uur naar Shimla. Deze treinpassage in ooit begonnen in 1903 door Lord Cuzon, de gezagsvoerder over Brits-Indië. U reist door het berglandschap van de uitlopers van de Himalaya en passeert 969 bruggen, gaat door 103 tunnels, 919 bochten en langs twintig stations.

Het Britse hillstation Shimla (2206 meter)stamt uit 1822, toen de Engelsen begonnen met de eerste huizen te bouwen, vanwege het koele klimaat in de zomer. Hiervandaan werd in de hete zomermaanden India bestuurd, het was dan ook de 'zomer' hoofdstad van India. Het is nu het grootste hillstation van India, met nog steeds een behoorlijk aantal oude koloniale huizen. Vooral The Mall en The Ridge, waar bijna geen auto’s mogen komen met zijn oude karakteristieke woningen is een wandeling waard. De St Micheal’s Kathedraal heeft mooie ramen en ook een bezoek aan Jakhu Hanuman tempel, waar men wel moet oppassen voor de vele apen, is bijzonder. het meest imposante gebouw uit de koloniale tijd is de Viceroy lodge, de residentie van de gouverneurs. Shimla is omgeven door een bos van pijnbomen, eiken en rododendronstruiken.

U begint met een lange tocht door de Himalaya die u uiteindelijk in Ladakh zal brengen. U reist door een landschap dat steeds adembenemender wordt en over een weg die u steeds hoger voert. Onderweg naar Sarahan bezoekt u Rampur (1005 meter) waar u het imponerende Padam paleis bezoekt, gebouwd in 1925 voor de maharadja’s van Bushahr. Een mooi gebouw met veel houtsnijwerk, tierelantijnen en een grote tuin ervoor. Na enkele uren rijden verlaat u de hoofdweg en rijdt omhoog naar het plaatsje Sarahan (1920 meter). Hier bevindt zich een van de belangrijkste bezienswaardigheden in heel Himachal Pradesh: de Bhimakali tempel. De grotendeels houten tempel ligt prachtig met de witte bergen op de achtergrond. De tempel biedt een typische mix voor deze regio; hindoeïstische tempel met boeddhistische invloeden en lokale goden. Dit is de regio waar het boeddhisme en hindoeïsme elkaar treffen en makkelijk in elkaar opgaan. Zo ontstaat er een unieke religieuze mengvorm in Himachal Pradesh. Dit gecombineerd met de bijzondere bouw en ligging van de tempel en u snapt waarom dit een topattractie is. U kunt hier ook een lekker eind wegwandelen en genieten van de mooie vergezichten.

U reist verder langs de Sutlej rivier en komt na een uur of vier rijden aan in de Sangla vallei (ook wel Baspa vallei) in, een van de mooiste van Kinnaur. U overnacht in het plaatsje Sangla (2680 meter). ’s Middags rijdt u verder de vallei in, naar het eindpunt, het dorpje Chitkul op 3450 meter, een uur rijden. Hier kunt een stukje de vallei in lopen, die wordt afgesloten door imponerende besneeuwde bergen. Het dorpje zelf is een prachtig, authentiek Kinnauri dorp vol houten huizen, kleine, maar bijzondere hindoeïstische en boeddhistische tempels, rondscharrelend vee, vrouwen die de was doen, keuvelende oude mannetjes en spelende kinderen.

Het is slechts een uur of twee rijden naar de volgende bestemming, dus u kunt het rustig aan doen vandaag. Bij het plaatsje Repkong Peo klimt u langzaam omhoog naar Kalpa. Hier kunt u genieten van een van de mooiste uitzichten ooit gezien in de Himalaya. Vanuit uw hotel in Kalpa ziet u de zon ondergaan over het Kinner Kailash massief met z’n pieken over de 6000 meter. Een waanzinnig mooi gezicht, de langzaam roze kleurende pieken van een van de heiligste bergen van de Himalaya.

Vandaag kunt u een stuk wandelen over de Hindustan – Tibet Highway, die voor het hotel langsloopt. Het stuk dat u wandelt is een prachtige vlakke wandeling met adembenemende vergezichten. Te midden van prachtige pijnbomen kijkt u omhoog naar 6000 meter hoge bergen, gletsjers en beneden naar een immens 1000 meter diepe kloof waar de Sutlej doorheen buldert. Een eenvoudige, maar o zo mooie wandeling brengt u naar het volgende dorp, Roghi. U kunt de heel dag wandelen of er voor kiezen om ’s middags lekker bij het terras van het hotel te luieren en te genieten van het uitzicht.

U keert terug naar de Sutlej kloof en rijdt verder door Kinnaur. U reist langs de grens met Tibet. Op een gegeven moment komt u op een punt waar de Sutlej verder Tibet in stroomt naar de bron bij Mount Kailash en volgt u vanaf nu de Spiti rivier. Het landschap wordt steeds droger en ruiger. Uiteindelijk komt u aan in Nako, een van de mooist gelegen dorpen op de route. Nako is een authentiek Tibetaans dorp, zo een als je er in Tibet amper meer vindt, volgebouwd als ze daar zijn met Chinese nieuwbouw. Nako ligt in een woeste omgeving van besneeuwde pieken en ruige bergen hoog boven de woest stromende Spiti rivier. In het dorp zelf leidt een wirwar van straatjes u langs en over huizen, overal stallen voor de koeien, schapen en geiten, overal gebedsstenen, manimuren, gebedsvlaggen, stupa’s en een 900 jaar oud klooster. Kinderen spelen cricket tussen de stupa’s van het klooster. Achter Nako kunt u een heuvel beklimmen waar u een prachtig zicht hebt op de weidse omgeving. Op de heuvel enkele oude stupa’s, uiteraard vele gebedsvlaggen en een prachtig zicht op de ruim 6000 meter hoge Leo Purgyal berg, de natuurlijke grens met Tibet. U bent in de regio die ooit deel uitmaakt van het Tibetaanse koninkrijk Guge, waarvan aan de overkant van de grens de beroemde kloosters van Tholing en Tsaparang liggen, niet ver van de heilige Mount Kailash. De besneeuwde piek van de berg schittert in het vroege ochtendlicht.

U verlaat Kinnaur en reist nu Spiti binnen. De naam Spiti betekent het Huis van Mani, naar Om Mani Padme Hum. Deze woorden, een boeddhistische mantra, ziet u overal gebeiteld in stenen op muren, de zogenaamde manimuren. Spiti is een levend museum. De boeddhistische vallei ligt tussen de 3350 en 4570 meter. De omringende bergen van rond de 6000 meter hebben geen vegetatie en erosie heeft over duizenden jaren het landschap een maanachtige voorkomen gegeven. De Spitirivier doorsnijdt het geheel in een diepe ravijn. Kleine stukjes groen in het landschap zijn het gevolg van het harde werken van de dorpelingen die met behulp van irrigatie groenten en graan verbouwen. Door zijn eeuwenlange, geïsoleerde ligging, heeft de bevolking zich naar binnen gericht. Een groot aantal unieke kloosters is daarvan het gevolg. Sommige van deze kloosters behoren tot de meest bijzondere kloosters in de hele Himalaya. De belangrijkste daarvan zullen we deze dagen bezoeken. Na enkele uren rijden bent u in Tabo. In een klein dorpje ligt een van de beroemdste kloosters binnen het Tibetaans cultuurgebied. Aan de buitenkant zit het klooster er heel anders uit dan andere Tibetaanse kloosters. Binnen een grote lemen muur, liggen een aantal eenvoudige lemen gebouwen en lemen stupa’s. Een architectuur die eerder aan Mali, Jemen of enigszins aan de huizen in de Tibetaanse Aba regio doen denken. Niet iets dat er direct uitziet als een indrukwekkend klooster. Maar de gebouwen herbergen misschien wel de meest bijzondere fresco’s en beelden van alle Tibetaanse kloosters. De fresco’s en beelden zijn al meer dan 1000 jaar oud, het kloosters is nooit vernietigd en is daarmee een van de weinige kloosters die er nog uitziet als 1000 jaar geleden. In 996 werd het klooster gesticht door Ringchen Zangpo, een van de beroemdste schriftgeleerden in het Tibetaans boeddhisme en de heiligste man die Spiti heeft voortgebracht. Het klooster zelf maakt normaal gesproken een weinig levendige indruk maakt, het heeft meer een museumfunctie dan een kloosterfunctie lijkt het wel. En dat terwijl de Dalai Lama heeft aangegeven hier z’n pensioen te willen slijten (ervan uitgaande dat hij Tibet niet inkomt). De gebouwen zijn meestal gesloten en u moet een monnik zoeken die de gebedsruimtes kan openmaken. In donkere, spaarzaam verlichte ruimtes loopt u langs grote beelden van Boddhisatvasa’s. Achter de muren prachtige fresco’s van boeddha’s, overal waar je kijkt. De ene ruimte is nog indrukwekkender dan de ander. Zonder meer een van de belangrijkste collecties aan boeddhistische kunst die zich voor uw ogen openbaart. Na het bezoek aan het klooster kunt u de heuvel aan de rand van het dorp beklimmen, waar zich nog enkele grotten bevinden, die echter allemaal kaal van binnen zijn. Wel een mooi uitzicht over Tabo en de vallei.

Door de vallei van Spiti reist u naar Kaza. Na ongeveer een uur rijden komt u bij Dhankar. Dit is een van de meest spectaculair gelegen kloosters in de hele Himalaya. Op grillige rotspieken op zo’n 4000 meter is een klooster gebouwd op een plaats waarvan het absoluut onmogelijk lijkt daar iets te bouwen. Eenmaal boven aangekomen is ook het uitzicht adembenemend. U kijkt uit over de vallei waar de Pin en Spiti rivieren in elkaar stromen. In het kleine klooster zelf kunt u eeuwenoude thanka’s bewonderen, sommige daarvan meer dan 1000 jaar oud. Het klooster is in slechte staat en ziet eruit of het elk moment in elkaar kan storten. Het is dan ook een van de 100 meest bedreigde belangrijkste historische sites ter wereld. Eeuwig zonde zou het zijn als dit bouwwerk zou instorten. U kunt nog even doorklimmen naar het kleine dorpje en het oude fort boven Dhankar. Vanaf Dhankar is het nog een uur rijden naar Kaza, de hoofdstad van Spiti, nog steeds maar een dorp van zo’n 2000 inwoners (de gemiddelde dorpen hebben 10-100 inwoners).

Vanuit Kaza brengt u een bezoek aan Ki en Kibber. Iets buiten Kaza ligt het Ki klooster, ook alweer spectaculair op 4100 meter hoogte op een rots gelegen tegen een kale bergwand aan. Vanuit Ki stijgt u nog hoger naar Kibber, volgens zeggen ’s werelds hoogst permanent bewoonde dorp (4205 meter). Of dat waar is betwijfelen we, maar in ieder geval is het een prachtig authentiek dorp vol witte huizen in Tibetaanse stijl gelegen op een ruige hoogvlakte. De inwoners hebben allemaal getekende gezichten van het harde klimaat dat hier heerst.

U verlaat Spiti en begint aan de beklimming van de Kunzum la pas een pas die slechts enkele maanden per jaar open is (juni – september) en mede de oorzaak is van het geïsoleerde karakter van Spiti. De weg is erg slecht, hobbelig, stoffig en er kan veel sneeuw liggen. Bovenop de Kunzum la (4551 meter) vindt u een aantal stupa’s met de gebruikelijke gebedsvlaggen. Dan begint de afdaling totdat u in Lahaul aankomt. De Lahaul vallei vormt samen met Spiti de administratieve eenheid Lahaul en Spiti. Toch heeft de Lahaulvallei een geheel ander karakter. Het landschap is veel groener en de bevolking is een mengeling van hindoes, boeddhisten en moslims.

Van Keylong rijdt u in zeven uur naar Sarchu. U passeert twee hoge passen, waaronder de Baralachapas van 5000 meter. Op de passen wapperen de gebedsvlaggen op hoopjes manistenen. U stopt even voor het wonderbaarlijke uitzicht op de vele bergtoppen en legt er natuurlijk een steentje bij. Er wordt in een tentenkamp overnacht bij Sarchu op 4200 meter hoogte.

Van Sarchu reist u naar het prachtige zoutmeer Tso Kar. Onderweg heeft u een kans heeft om nomaden met hun kudde yaks te ontmoeten of het geluk heeft dat er kyangs (Tibetaanse wilde ezels) voorbij komen rennen. Er wordt overnacht in een tentenkamp.

U reist naar Leh, hoofdstad van Ladakh, een uur of zes rijden. Leh ligt op 3500 meter hoogte in de westelijke Indiase Himalaya. Ladakh wordt ook wel ‘klein Tibet’ genoemd, omdat de natuur, cultuur en taal overeenkomt met Tibet voordat de Chinezen daar binnen vielen. Leh is een kleine plaats met vele hotels, restaurants, winkels en markten. De lokale vrouwen verkopen hun verse groenten op de stoep van de hoofdstraat, met hun opvallende hoge hoofddeksel vormen ze een prachtig tafereel.

Leh was ooit het centrum van handelsroutes van Centraal-Azië en is nu de hoofdstad van Ladakh, een drukke plaats vol hotels, restaurants en winkels. In het centrum van Leh staan drie oude stupa’s. Op een heuvel midden in Leh ziet u het oude paleis in ruïnes liggen, daar iets boven ligt het koninklijke klooster Tsemo Gompa waar een prachtig twee verdiepingen-tellende beeld van Chamba Boeddha te zien is. U kunt Leh verkennen of op eigen gelegenheid enkele kloosters verkennen in de vallei. U kunt bijvoorbeeld een van de volgende kloosters bezoeken: Het Mathoklooster is een klein klooster van een kleine orde, waar elke dag om 12 uur een lunchceremonie wordt gehouden waarbij je aanwezig mag zijn. Dit klooster uit de zestiende eeuw is minder bekend en daarom ook minder toeristisch. Het behoort tot de zeldzame Sakyapa-sekte en de monniken nemen ruim de tijd om je rond te leiden. Stakna Gompa, betekent ‘de neus van de tijger’ en is van de Drukpa-orde. Er zijn veel oude gebedsruimtes en het heeft een bijzondere zilveren stupa. Stok is een mooi paleis waar de huidige koninklijke familie woont en heeft een mooi museum.

Hemis is het rijkste en grootste klooster van Ladakh. Het klooster staat vol met gouden beelden en stupa’s, ingelegd met halfedelstenen. Dit klooster is vierhonderd jaar geleden in navolging van het Potalapaleis in Lhasa gebouwd. Ook bezoekt u het klooster van Thikse, gelegen op een heuvel. Het klooster bestaat uit twaalf verdiepingen. Het is al achthonderd jaar oud en heeft vele oude tempels en wordt bewoond door zestig monnikken. Het bekendste boeddhabeeld van Ladakh, de Maitreya Boeddha (de Boeddha van de Toekomst) staat hier.

U vertrekt naar Lamayuru, het indrukwekkend tegen de rotsen gelegen klooster. Het heeft een grot, waar in de 10e eeuw de boeddhistische leermeester Naropa, leraar van Milarepa jarenlang in gemediteerd schijnt te hebben. Het klooster ligt in een indrukwekkend maanlandschap en de tocht er naar toe is dan ook adembenemend mooi. Onderweg bezoekt u ook het klooster van Rizong, een prachtig klooster uit 1840, waar de monniken er een conservatief regime op na houden.

U reist naar Alchi, het oudste klooster van Ladakh, stammend uit de elfde eeuw. Het klooster is niet meer in gebruik als klooster, maar dient als museum voor de prachtige kleurrijke muurschilderingen. Samen met het Taboklooster is Spiti is het een van de meest bijzondere kloosters in deze regio. Het heeft dezelfde mix van boeddhistische en Moghulstijl muurschilderingen. In een van de zes tempels staan drie grote, prachtige kleurrijke beelden van Vajrapani, Manjushri en de Maitreya Boeddha.

Voordat u terugkeert naar Leh bezoekt u ook, bij voldoende tijd, het klooster van Likir. De monniken van dit klooster runnen ook Alchi. De kleibeelden en fresco’s die hier binnen de tempels zijn, stammen uit de 13e eeuw. Buiten het klooster staat een nieuw modern Boeddhabeeld. Er is een schooltje verbonden aan dit klooster, waar jongens een opleiding krijgen.

U vliegt in de ochtend terug naar Delhi. Hier heeft u de tijd om de Indiase hoofdstad nog verder te bekijken of om bij te komen van alle indrukken tijdens deze reis alvorens u weer huiswaarts vliegt.