Centraal-Azie en Pakistan Zijderoute reis

U komt aan in de hoofdstad van Oezbekistan en wordt na de douaneformaliteiten opgehaald van de luchthaven en naar het hotel gebracht. Vervolgens kunt u bijkomen van de vlucht en op eigen gelegenheid de stad verkennen. Bezoek een van de diverse musea of de kleurrijke Chorsu bazaar. Tashkent is een stad waar het sovjetverleden nog duidelijk zichtbaar is; groots opgezette pleinen, brede straten, veel overheidsgebouwen.

U heeft nog de hele dag de tijd om Tashkent te verkennen en zo te acclimatiseren aan het klimaat, de tijd en de omgeving van Centraal-Azie. 's Avonds stapt u op de trein naar Buchara. (18.50 - 22.39)

Buchara (230.000 inwoners), gelegen aan de rand van de Kyzylkumwoestijn, is waarschijnlijk de stad die reizigers het meest zal aanspreken. De vele moskeeën en madrasah's evenaren misschien niet de pracht en praal van die in Samarkand, maar de sfeer die de oude stad, met haar nauwe straatjes, lemen huizen en blauwe koepels uitademt, zorgt ervoor dat men zich hier eeuwen terug kan wanen. Niet voor niks werd van 'Buchara al Sharif' ('de Nobele') gezegd dat het licht hier van beneden naar boven straalt, in plaats van andersom. Met haar vele moskeeën en madrasah's was dit de heiligste stad van Centraal-Azië. In de nauwe steegjes van de oude stad kan men uren rondzwerven. Overal valt wel iets nieuws te ontdekken; naast de bekende bouwwerken zijn er nog tientallen naamloze overblijfselen van moskeeën, madrasah's en karavanserai's. Buchara is echter niet alleen een stad van bouwwerken, overal tussen de eeuwenoude monumenten wonen en werken mensen. Dit maakt het des te interessanter om jezelf te laten verdwalen in dit eeuwenoude labyrint.

Indien de schone te Shiraz mijn hart op haar hand hield, zou ik haar, om de moedervlek op haar wang, Samarkand en Buchara schenken Vandaag kunt u de hele dag op eigen gelegenheid en te voet de stad verkennen. Alle bezienswaardigheden liggen namelijk op loopafstand van elkaar. Bezoek het Samani mausoleum en de Chasma Ayub, de bron van Job. Een bezichting van de Ark, het eeuwenoude fort, mag zeker niet ontbreken. Wandel door de bazaar en bezoek de vele madrasahs. Het Poi Kalyan-ensemble is het religieuze hart van Buchara. De Kalyanmoskee stamt uit 1514 en is de op een na grootste van Centraal-Azië. De moskee heeft een oppervlak van 127 bij 78 meter en biedt plaats aan 12.000 gelovigen. Tegenover de moskee staat de Mir-i-Arab-madrasah, met twee opvallende turquoise koepels. Niet ver achter het Pol Kalyan-ensemble staan de Ulugh Bek-madrasah en de Abdul Aziz-madrasah. Een van de oudste gebouwen van Buchara is de 12e eeuwse Magok-i-Attari-moskee. Dit is een van de weinig overgebleven bouwwerken der Karakhanieden. De moskee is gebouwd op een plaats waar eerder een boeddhistische tempel, een zoroastrisch tempel en een door de Arabieren gebouwde moskee stond. Van het oorspronkelijke bouwwerk bestaan nu alleen de zuidpoort en de fundamenten nog, de rest stamt uit de 16e eeuw. Het centrum van de oude stad is de Lyab-i-hauz ('oever van het bassin'). In 1620 werd hier een u-vormig complex gebouwd, dat de inspiratie vormde voor het Registan in Samarkand. De madrasah is opvallend gedecoreerd met witte vogels. Binnenin bevinden zich nu souvenirwinkels en enkele werkplaatsen. Voor de madrasah staat het standbeeld van Khodja Nasruddin, een 13-e eeuwse Turkse soefi-heilige wiens met humor en optimisme doorspekte verhalen nog steeds gebruikt worden in kindervertellingen. Alle bouwwerken ten spijt, de Lyab-i-hauz moet u vooral bezoeken om niks te doen. Drink er thee inde chaikhana of ga op een bankje in de schaduw zitten en kijk hoe de bevolking de dag doorbrengt met spelletjes spelen en nieuwtjes uitwisselen. In de Lyab-i-hauz krijg men het gevoel dat het leven hier al eeuwen op dezelfde manier doorgaat.

U stapt weer op de trein en rijdt in enkele uren naar de beroemdste stad van Oezbekistan; het legendarische Samarkand. De monumentale bouwwerken van Samarkand (400.000 inwoners, waarvan een groot deel etnische Tadzjieken) zijn de meest tot de verbeelding sprekende overblijfselen van de Oezbeekse historie. Hier zijn de architectonische hoogtepunten uit het tijdperk der Timoerieden te bewonderen. Dit is een van de oudste cultuurcentra ter wereld en deze stad, wiens naam 'vruchtbare nederzetting' betekent, heeft altijd een rol van betekenis gespeeld in de geschiedenis van Centraal-Azië. Alexander de Grote en Djenghiz Khan stonden aan haar poorten en het was de hoofdstad van het rijk van Timoer Leng. De handel bracht Samarkand welvaart en de Zerafshan voorzag de stad van water, waardoor dit een van de aangenaamste steden van Centraal-Azië werd. Een stad die in de loop der eeuwen met haar schoonheid vele dichters, onder wie Oscar Wilde, Keats, Edgar Allen Poe, Hafez en Omar Khayyam, geïnspireerd heeft.

Samarkand is niet alleen de stad van schoonheid, romantiek en poëzie, het is ook een 'gewone sovjetstad'. Rond de monumentale gebouwen is een Russische stad verrezen, die veel van het romantische verleden heeft weggehaald. Maar wie over het Registan loopt of door de Sjah-i-Zinda vergeet al snel de stad om zich heen en laat zich wegvoeren door de schoonheid van eeuwenoude bouwwerken. Het beroemdste plein van Oezbekistan, en een van de mooiste ter wereld, is het Registan. Dit plein in het centrum van de stad wordt omgeven door drie madrasah's. Bezoek dit plein meerdere keren per dag en zie hoe het zonlicht elke keer een andere dimensie aan dit fabelachtige plein geeft. De Gur Emir is een van de meest monumentale gebouwen van het tijdperk der Timoerieden. In dit mausoleum ligt Timoer Leng zelf begraven. Bezoek ook zeker de bazaar en de ernaast gelegen Bibi Khanum moskee, een reusachtig bouwwerk. Op een heuvel aan de rand van het vroegere Afrasiab, ligt het complex van Sjah-i-Zinda, voorzien van het prachtigste mozaïekwerk dat Oezbekistan rijk is. Deze necropolis (dodenstad) bevat vele prachtige mausolea Wandelend door deze necropolis ziet u de evolutie van de lokale architectuur van de 14e en 15e eeuw. Zijn de oudste gebouwen nog eenvoudige mausolea met één kamer onder een koepel en een voorportaal, de latere gebouwen kregen meerdere koepels en het portaal werd een steeds belangrijker onderdeel van het mausoleum, dat hiermee uitgroeide tot een voorbeeld van hoogstaande architectuur.

Vandaag heeft u nog de tijd om op eigen gelegenheid Samarkand te bekijken. Misschien wilt u een uitstapje naar Sachrisabz maken? ’s Avonds stapt u op de trein ‘registan’ die u naar de Oezbeekse hoofdstad Tashkent brengt, een treinrit van 3,5 uur.

Per prive-auto reist u door de Ferganavallei, het hart van Oezbekistan. Hier vindt u de vele katoenplantages waar Oezbekistan om bekend staat. Hier staan ook vele moerbeibomen waar de zijderups haar eitjes legt. Onderweg kunt u even een bezoekje brengen aan Kokand, ooit de hoofdstad van het beroemde khanaat van Kokand, waar o.a. Bobur de heerser was die later het Moghul rijk zou stichten. Het administratieve centrum is de stad Fergana, een koloniale Russische buitenpost. Vanaf Fergana is het een paar uur rijden naar de grens met Kirgizstan. Na de grensformaliteiten bij de grensplaats Dostuk rijdt u richting Osh, de tweede stad van Kirgizstan. Er wonen zowel Oezbeken als Kirgiezen in de stad.

Een vrije dag in Osh. Bezoek zeker de bazaar, een van de grootste van Centraal-Azië. Overal kraampjes, kopers en verkopers. Veel textiel, veel broden, vlees, groenten en fruit. Liefhebbers kunnen de heilige berg van Osh, de Suleiman Gora beklimmen. Dit is een plegrimsoord voor moslims, Mohammed zou hier ooit gebeden hebben. De meest beroemde pelgrim, die hier een kleine moskee (de Dom Babura) heeft gebouwd, was Babur, geboren in de Ferganavallei en stichter van de Indiase Moghuldynastie.

Een mooie route brengt u door het Pamir Alai gebergte naar Sary Tash. U rijdt door een greon berglandschap, ziet veel nomaden onderweg, tot u in de loop van de middag afdaalt naar de vlakte. Daar ligt het dorpje Sary Tash. U kijkt uit op een enorme bergketen, het Pamir gebergte in Tadzjikistan. Met een beetje geluk ziet u Pik Lenin liggen.

's Ochtends nog een laatste blik op de Pamir en dan gaat u op weg naar China. Via de Irkeshtam pas rijdt u China binnen. Houdt rekening met een oponthoud van een aantal uren voor de doaune-formaliteiten en dan rijdt u naar Kashgar. In China is het 's zomers officieel twee uur later en 's winters drie uur later dan in Kirgizstan, maar dit is Beijing-tijd en de Oeigoeren houden hun eigen tijd er op na.

Een van de meest legendarische steden in deze uithoek van de wereld is Kashgar. Deze stad is al eeuwenlang een knooppunt van handelswegen van Noord naar Zuid (China naar Pakistan en India) en van Oost naar West (China naar Centraal- Azië en verder Europa in). De stad was ook een belangrijke post tijdens de Great Game, de 19e eeuwse strijd om de macht in Centraal-Azië. Het krioelde er van de spionnen, cartografen, geografen en andere avonturiers. Zowel de Russen als de Britten hadden er zelfs een ambassade geopend. De stad ligt centraal aan de rand van de Taklamakanwoestijn en de bergpassen richting Pakistan (over de Karakorum), Tajikistan (over de Pamir), Kirgizstan (over de Tien Shan) en Tibet (over de Kunlun). Een echte oase, karavaan- en handelstad. Wie de stad binnenrijdt zal in eerste instantie denken in een gewone Chinese stad terecht gekomen te zijn, maar eenmaal in het oude centrum bent u in een andere wereld. Door stoffige straatjes lopen mannen met ezelskarren. Traditioneel geklede Oeigoeren bepalen het straatbeeld, samen met bizar uitgedoste vrouwen met een soort van bruine panty’s als sluier. Maar wie goed kijkt ziet vele volkeren lopen; van Chinezen tot Pakistani en van Oezbeken tot Russen. En natuurlijk de nodige westerse toeristen, want ook voor hen is dit inmiddels een trekpleister geworden

Bezoek in Kashgar zeker de markt, die op zondag tot een hoogtepunt komt. Een van de grootste spektakels van Centraal-Azië; de hectiek, de kleuren en geuren van de enorme zondagsmarkt van Kashgar. Het is een komen en gaan van Oeigoeren op ezelskarren met hun waren, vee, families. Kijk uw ogen uit op de veemarkt, de kruidenstallen, de kappers op straat en rust uit bij een van de vele eettentjes.Vergeet ook niet een bezoek te brengen aan een van de moskeeën. De belangrijkste in de stad is Id Kah vrijdagsmoskee in het centrum. Deze moskee is vijfhonderd jaar oud en een centrum voor de bevolking die dagelijks samenkomt op het plein voor de moskee. Een leuke tocht te fiets is naar het mausoleum van Abakh Hoja, zo’n tien kilometer buiten de stad. Deze politiek en religieus leider ligt opgebaard in een kleurrijk gebouw met vier minaretten en een grote koepel.

U begint met een prachtige tocht over de Karakorum Highway naar Pakistan toe. Nadat u de stad verlaten heeft, reist u door kleine Oeigoerse dorpjes en langzaam wordt het landschap steeds desolater. Na enkele uren rijden bent u in een prachtige omgeving, het Chinese gedeelte van het Pamir gebergte. U maakt een stop bij het schitterende Karakuli meer, gelegen aan de voet van de bergreuzen Muztagh Ata en Gongur Shan. Rond het meer staan veel Kirgiese yurts. Ook hier zijn het Kirgiese nomaden die m.n. in de bergen van de Pamir wonen. Vervolgens rijdt u verder door een ruig maanlandschap naar de grensplaats Tashkurgan. Een stoffig stadje met enkele eenvoudige hotels en eethuisjes. Hier wonen m.n. Tadzjieken. De laatste plaats om nog goed Chinees te eten voor u naar Pakistan reist.

Wederom een prachtige dag. Eerst de Chinese douane formaliteiten vervullen in Tashkurgan en dan rijdt u door een stuk niemandsland. Langzaam rijdt u steeds hoger tot u op de officiele grens bent, de Kunjerabpas, 4600 meter hoog. Een prachtige alpiene omgeving. U daalt af naar Sost, de Pakistaanse grensplaats. Wederom douaneformaliteiten en dan rijdt u verder over het Pakistaanse deel van de Karakorum Highway naar het plaatsje Gulmid. Midden in het dorpje ligt nog een poloveld, iets wat u meer zult tegen komen in het noorden van Pakistan. In de omgeving kunt u ook huiveringwekkende driehonderd meter lange touwbruggen oversteken over een bulderende rivier. Ook ziet u diverse gletsjers, die soms tot aan de weg komen. In het noorden van Pakistan vindt u de grootste gletsjers ter wereld, buiten de poolgebieden.

U rijdtverder over de Karakorum Highway naar een van de mooiste valleien van Pakistan, de Hunza vallei. Het centrum van de Hunzavallei is het plaatsje Karimabad, dat gedomineerd wordt door het fort van Baltit, het oude fort van de Mir van Hunza. Iets verderop ligt het plaatsje Altit, ook met een prachtig fort.

De hele dag om lekker te wandelen in de Hunzavallei. U kunt zelf door de vallei wandelen en daarbij de irrigatiekanalen volgen; een mooie wandeling door boomgaarden (veel abrikozen) en langs kleine dorpjes. Heeft u zin in een stevige wandeling, dan kunt u omhoog wandelen naar de Ultar gletsjer, een prachtige maar stevige klim. De gletsjer ligt aan de voet van de 6000 meter hoge Bubulimating berg, ook wel bekend als ‘Lady Finger’ en de 7388 meter hoge Ultar II piek. Erg mooi is ook de tocht naar het ‘Eagle’s Nest’ in Duikar (3000 meter), waarvandaan u een fantastisch uitzicht over de wijde omgeving heeft.

Nog een vrije dag in de Hunza vallei. Geniet van het uitzicht of ga nog eens flink de benen strekken.

U verlaat de Hunzavallei en rijdt in een uur of drie naar Gilgit, de belangrijkste plaats in het noorden van Pakistan. Onderweg bezoekt u het eeuwenoude dorpje Ganesh, de eerste nederzetting langs de Zijderoute in dit deel van Pakistan. Ook bezoekt u rotsen waar u tweeduizend jaar oude rotsschilderingen aantreft. Gilgit is een levendige provinciestad met een hectische bazaar. Iedereen die in het noorden reist, kan niet om Gilgit heen en komt hier inkopen doen. Al eeuwenlang de ideale plaats om de voorraden aan te vullen. Het is het centrum voor vele bergexpedities, handelaren en reizigers.

Na een lange tocht overland is het even wennen om opeens op te stijgen en een uur later in een heel andere wereld te staan, die van Islamabad. Islamabad vormt samen met Rawalpindi een dubbelstad, waarbij Islamabad de moderne stad van diplomaten en ambtenaren is en Rawalpindi een uitpuilende stad vol drukke bazaars en verkeerspleinen. Islamabad ligt iets hogers en is dus iets koeler dan Rawalpindi. U kunt even door de drukke bazaars van Rawalpindi struinen. Eind van de middag bezoekt u in Islamabad de imponerende, moderne Faisal moskee bezoeken. Dit is van de grootste moskeeen ter wereld, met plaats voor 15.000 gelovigen in de moskee en 85.000 op de binnenplaats.