Van Lhasa naar Kathmandu on a budget

Er zijn drie manieren om in Lhasa aan te komen om een permit voor deze reis te krijgen. Met vlucht CA4401 uit Chengdu, vlucht CA408 uit Kathmandu of trein T27 vanuit Beijing. Nog steeds is Lhasa het kloppend hart van Tibet. Veel - heel veel - Tibetanen vanuit de verste uithoeken van Tibet komen naar hun hoofdstad op pelgrimstocht om de Jokhang Tempel, het heilige centrum voor de Tibetaanse gelovige, te bezoeken. U ziet vaak daarom de Khampa Tibetanen uit Oost-Tibet, hun haren versierd met rode koorden, barnsteen en turkoois, hier om de biljarttafel hangen. Maar Lhasa heeft naast een Tibetaans ook een nieuw Chinees centrum vol moderne gebouwen, Chinese restaurants en winkels. Hier komen vooral Chinezen en een handjevol Tibetanen handel drijven. Hier komt men voor het beste ziekenhuis van Tibet, zoekt men naar oplossingen voor vele bureaucratische hobbels. Ook door dit centrum loopt een oude pelgrimsroute. De contrasten zijn hier overweldigend groot. Een hippe disco met grote optredens in het nieuwe gedeelte van de stad tegenover prostrerende pelgrims met draaiende gebedsmolens die al mantra’s prevelend de pelgrimsroute volgen. Een ware trend versus traditie.

Vandaag maakt u een excursie naar de kloosters van Drepung en Sera. Het Drepung Klooster ligt acht kilometer ten westen van Lhasa. Het bestaat uit een reeks witte gebouwen die opgestapeld zijn tegen de Gyengbuwudze Berg. Drepung is gesticht in 1416 en was ooit het grootste en rijkste klooster ter wereld. Ook politiek is Drepung lange tijd een invloedrijk centrum geweest. Als u geluk heeft, kunt u hier nog een dienst bijwonen met reciterende monniken, rinkelende bellen, schallende trompetten en doffe monotone trommelslagen. Sera ligt drie kilometer ten noorden van Lhasa aan de voet van de Tatipu-heuvel. Het is kleiner dan Drepung, maar was ooit bijna even rijk en machtig. Sera was beroemd om z’n tantrisch onderwijs. ‘s Middags kunt u soms een bijeenkomst in de ‘debattuin’ meemaken. Tientallen monniken staan hier met elkaar te debatteren, wat met veel handgeklap gepaard gaat. U bezoekt ook het zomerpaleis van de Dalai Lama; het Norbulinka paleis.

Vandaag maakt u met de gids een wandeling langs de belangrijkste bezienswaardigheden van Lhasa. Zo bezoekt u het indrukwekkende Potala Paleis; de winterresidentie van de Dalai Lama. Nog steeds bepaalt dit gebouw, met z’n dertien verdiepingen en meer dan 117 meter hoge muren, het stadsbeeld van Lhasa. Het complex bestaat uit een wit en een rood paleis met een klein geel gebouw ertussen. Het witte paleis was voor seculier gebruik; met  woonvertrekken, kantoren, het seminarium en de drukkerij. Het rode paleis met haar vele tempels had een religieuze functie. Naast talloze tempels bevat het rode paleis ook gouden tombes van vorige Dalai Lama’s. Deze tombes worden nog steeds bezocht door duizenden pelgrims die hier hun yakboter offeren. De yakboterlampjes branden hier in overvloed. Naast de audiëntie hal vindt u op de bovenste verdieping de slaapvertrekken van de huidige Dalai Lama, zijn studeervertrekken en een kleine bibliotheek. Verder kunt u over de binnenplaats wandelen waar vroeger grote religieuze festivals werden gehouden. Helaas is deze binnenplaats vandaag de dag meestal leeg, op een enkele pelgrim of toerist na. Even buiten de Potala, in de heuvel Chagpo Ri, ligt Palha Lupuk. Deze grot staat bekend om beeldhouwwerken gehouwen uit de rotsen. De meeste beelden zijn boddhistava’s waarvan sommige zo’n 1000 jaar geleden uit de rots gehouwen zijn. Een van de mooiste plaatsen om met het religieuze Tibetaanse leven kennis te maken is de Barkhor. Het plein, de heilige Jokhang Tempel, de markt en de pelgrimsroute om de tempel zijn het harts van de stad en er zijn dan ook altijd mensen op de been. De kora (het pelgrimscircuit) is vol winkels, kraampjes en straatverkopers die gebedsvlaggen, bontmutsen, tempelklokken, gebedssnoeren, thanka’s, beelden, schoenen, yakboter en nog veel meer verkopen. Vooral ‘s morgens en in de namiddag is het zo druk dat u vanzelf met de pelgrims in de goede richting loopt, namelijk met de klok mee. De Jokhang Tempel is tussen 638 en 647 gebouwd in opdracht van koning Songtsen Gampo om er een boeddhabeeld in te plaatsen die naar Tibet werd gebracht als de bruidschat van koningin Bhrikuti, zijn Nepalese bruid. Na zijn dood zou in opdracht van zijn andere bruid, de Chinese prinses Wencheng, het boeddabeeld Jowo Sakyamuni vanuit de Ramoche Tempel hier naar zijn overgebracht. Tot op de dag van vandaag staat dit imposante boeddhabeeld, bezaaid met edelstenen, in de Jokhang als middelpunt van de pelgrimage.

U begint aan een prachtige tocht over de Friendship Highway. Een uurtje buiten Lhasa begint de beklimming van de Khamba-pas (4694 meter) vanwaar u een prachtig uitzicht heeft over het Yamdrok Tso. U daalt af en reist enige tijd langs dit prachtige turkooizen en heilige meer. Bij de 5010 meter hoge Karo pas heeft u uitzicht op het glinsterend witte ijs van de gelijknamige gletsjer. Talloze wapperende gebedsvlaggen en een klein tempeltje markeren de top van de pas. U daalt vervolgens naar Gyantse. Het op 3950 meter gelegen Gyantse heeft van alle steden in Centraal-Tibet het beste haar Tibetaanse karakter behouden. Op historisch en cultureel gebied is Gyantse een belangrijke plaats, want u kunt er de enige overgebleven Newari Chorten (stoepa) in Tibet bezoeken. Boven het stadje uit torent de dzong (fort) van Gyantse.

Voordat u uw reis vervolgt bekijkt u nog de Kumbum stupa en het Pelkhor Chode klooster in Gyantse. Vervolgens reist u naar Shigatse. Shigatse ligt op een hoogte van 3900 meter vlakbij de samenvloeiing van de Yarlong Zangbo en de Nyangchu Rivier. Deze op één na grootste stad van Tibet heeft slechts een klein authentiek gedeelte kunnen behouden dat rond de ingang van het Tashilhunpo Klooster ligt. Dit imposante klooster is in 1447 gesticht door Zongkapa’s neef en discipel Gedundrub die tevens de eerste Dalai Lama was. Later werd Tashilhunpo de zetel van de Panchen Lama. U kunt het klooster bezoeken en volg ook zeker de pelgrims op de kora rond het klooster, die u o.a. langs de thankamuur brengt.

U reist dwars door het belangrijkste landbouwgebied van Centraal-Tibet richting Sakya. In het juiste seizoen ziet u de Tibetanen hun land bewerken of oogsten. Opnieuw passeert u een hoge pas, de Tso La (4950 meter). Na de pas neemt u de afslag naar Sakya, voor een bezoek aan dit prachtig gelegen dorp. Vanuit de verte torent het ommuurde fortachtige gebouw al omhoog. Dit is het Sakya Klooster. Het klooster van de vroeger machtige Sakyapa sekte is de vernielingen in de culturele revolutie grotendeels bespaard gebleven, getuigen hiervan zijn de unieke bibliotheek en de oude wandschilderingen. De rode en witte verticale banen waarin het dorp en het klooster zijn geverfd staan voor de Sakya pa richting in het Tibetaans boeddhisme. U reist vervolgens verder naar het dorpje Shegar.

U reist van Shegar naar de ingang van het Qomolangma Nature Preserve, het park waarin de Mount Everest ligt. Door het park lopen alleen onverharde paden. De zware rit duurt lang, maar is zeker de moeite waard. U begint met de overwinning van de Pang La (5120 meter). Hier kunt u voor de eerste maal bergreuzen als de Mount Everest, Lhotse, Makalu en Cho Oyu zien. Na deze ruige rit komt u aan bij het Rongbuk Klooster aan de voet van het First Mount Everest Base camp. U bevindt zich op 4980 meter hoogte en dat voelt u zeker aan de ijle en koude lucht. U kunt te voet een tocht maken naar het basecamp om 'her Majesty' in vol ornaat te aanschouwen. Het is wel afhankelijk van het weer of u haar wel of niet helemaal kan zien!

Over een prachtige weg met zicht op enkele van de hoogste bergen ter wereld reist u richting de grens met Nepal. U passeert het wonderschone Paiko Tso meer, turquoise water omgeven door witte pieken op grote hoogte. U overnacht in de Lower Kyrong vallei.

Een avontuurlijke tocht brengt u over de grens naar Nepal. U reist naar de Tibetaanse grensplaats Kyrong en neemt afscheid van gids en chauffeur. Via een hangbrug wandelt u naar de overkant, waar een lokale gids u weer opwacht. Na de douaneformaliteiten daalt u langzaam, over een hobbelige weg, naar Kathmandu